सुर्खेत  /स्वदेशी र विदेशी लगानीका उद्योग दर्ता गर्ने क्रम बढिरहेको छ । उद्योग विभागको दुई आर्थिक वर्षको तथ्यांकले उद्योगको संख्यासँगै विदेशी लगानी स्वीकृतिसमेत बढेको देखाएको छ । आर्थिक वर्ष ०७७/७८ मा साना, मझौला र ठूला गरी जम्मा २०३ उद्योगले १ खर्ब ५६ अर्ब ६४ करोड रुपैयाँ लगानी प्रतिबद्धता भएका थिए । तर आर्थिक वर्ष ०७८/७९ मा ३०९ वटा उद्योगमा ३ खर्ब ४३ अर्ब ५५ करोड रुपैयाँ लगानी स्वीकृत भएको छ । यसले उद्योगको दर्तासँगै लगानीमा प्रतिबद्धतासमेत बढ्दै गएको विभागको तथ्यांकले देखाउँछ ।
औद्योगिक व्यवसाय ऐन, ०७६ अनुसार घरजग्गाबाहेक बढीमा २० लाख रुपैयाँसम्म स्थिर पुँजी भएको लघु उद्यम, परम्परागत सीप र प्रविधिमा आधारित उद्योगलाई घरेलु उद्योगमा वर्गीकरण गरिएको छ । १५ करोडसम्मको स्थिर पुँजी भएको साना, १५ करोडदेखि ५० करोड रुपैयाँसम्मको मझौला र ५० करोड रुपैयाँभन्दा माथि स्थिर पुँजी भएका ठूला उद्योग हुन् ।
कोभिडको प्रकोप कम भई वातावरण सामान्य भएकाले उद्योगमा लगानी बढ्दै गएको विभागकी सूचना अधिकारी पूर्णिमा उपाध्यायले बताइन् । ‘गत वर्ष कोभिडका कारण बन्दाबन्दी थियो, लगानी गर्न सक्ने वातावरण नै थिएन,’ उनले भनिन्, ‘अहिले सामान्य भइसकेको छ, त्यसैले स्वदेशी र विदेशी लगानीका प्रतिबद्धता बढ्दै गएको हो ।’ कृषि तथा वन पैदावारमा आधारित, ऊर्जामूलक, सूचना प्रविधिमा आधारित, पूर्वाधार, उत्पादनमूलक, खनिज, सेवामूलक, पर्यटन गरी ६ प्रकारका उद्योग दर्ता हुन्छन् ।
आर्थिक वर्ष ०७७/७८ मा सबैभन्दा बढी उत्पादनमूलकअन्तर्गत ७० वटा उद्योग दर्ता भएको विभागको तथ्यांक छ । यसैगरी पर्यटनमा ४०, सेवामूलक ३३ र ऊर्जामूलक उद्योग ३० वटा दर्ता भएका हुन् । सबैभन्दा कम खनिजमा १ वटा उद्योग दर्ता भएको विभागको तथ्यांक छ । आर्थिक वर्ष ०७८/७९ उत्पादनमूलकमा ११६, पर्यटनमा ५८, ऊर्जामूलकमा ५० र सेवामूलकमा ४६ वटा उद्योग दर्ता भएका छन् । खनिजअन्तर्गत भने २ वटा उद्योगमा लगानी गर्ने प्रतिबद्धता भएको छ । विभागका अनुसार विदेशी लगानीसमेत उल्लेख्य मात्रामा स्वीकृत भएको छ ।
आर्थिक वर्ष ०७७/७८ मा १८४ उद्योगमा ३२ अर्ब ७ करोड रुपैयाँ लगानी स्वीकृत भएको थियो । आर्थिक वर्ष ०७८/७९ मा २९१ उद्योगका लागि ५३ अर्ब ७० करोड रुपैयाँ लगानी स्वीकृत भएका छन् । गत वर्ष नेपाल जस्तै अन्य मुलुकसमेत कोभिडको महामारीमा परेका हुँदा यस वर्ष विदेशी लगानीसमेत धेरै बढेको विभागले जनाएको छ । तर विदेशी लगानी स्वीकृति उल्लेख्य भए पनि त्यसअनुरूप उद्योग दर्ता भने हुन सकेका छैनन् । आर्थिक वर्ष ०७७/७८ मा १८४ उद्योगको लगानी स्वीकृत हुँदा ६ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ लगानीका ५२ वटा मात्रै उद्योग दर्ता भएका थिए ।
यस्तै आर्थिक वर्ष ०७८/७९ मा २९१ वटा उद्योगका लागि ५३ अर्ब ७० करोड रुपैयाँ लगानी स्वीकृत हुँदा ५८ उद्योग मात्रै दर्ता भएका छन् । ‘उद्योग दर्ताको प्रमाणपत्रदेखि विदेशी लगानी स्वीकृत गर्नेसम्म समय सीमा तोकिएकाले उद्योगको संख्या र लगानी प्रतिबद्धता बढेको हुन सक्छ,’ उपाध्यायले भनिन्, ‘उद्योग बढ्नुमा एकल बिन्दु सेवा केन्द्रको पनि प्रभाव परेको छ, आगामी वर्ष अझै बढ्न सक्छ, यसका लागि काम गर्दै छौं ।’यो समाचार कान्तिपुर