कालिकोटको कोटबाडा विमानस्थल: जीवन र मृत्युको दोसाँधमा

काठमाडौँबाट हप्तामा कम्तीमा दुई उडानको माग

नेपालको दुर्गम कर्णाली प्रदेशमा अवस्थित कालिकोट जिल्ला, भौगोलिक विकटताका कारण सधैँ स्वास्थ्य सेवाको पहुँचबाट वञ्चित रहँदै आएको छ। यसै सन्दर्भमा, जिल्लाको कोटबाडामा निर्माण भएको विमानस्थल सञ्चालनमा ल्याउनुपर्ने मागले अहिले व्यापकता पाएको छ। कालिकोटका जनताको जीवन रक्षाका लागि यो विमानस्थल हप्तामा कम्तीमा २ पटक काठमाडौँबाट उडान गर्ने गरी सञ्चालनमा ल्याउनु अपरिहार्य देखिएको छ।

तत्कालिन जिल्ला सभापति श्री दीपबहादुर शाहीको दूरदृष्टिले करिब ४० वर्ष अगाडी कालिकोटको विकास र जनताको सुविधाका लागि कोटबाडा विमानस्थलको परिकल्पना गरी यसको निर्माण कार्य अगाडि बढाउनुभएको थियो। यो पहलले दुर्गम क्षेत्रका बासिन्दाका लागि ठूलो आशा जगाएको थियो।

तत्कालीन संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्ययन मन्त्री जीवनबहादुर शाहीको ठुलो पहलमा २०७३ साल माघ २९ गते (सन् २०१७ फेब्रुअरी ११) मा कालिकोटको कोटबाडा विमानस्थलमा पहिलो परीक्षण उडानभएको थियो। उहाँले यस विषयमा विशेष चासो देखाइ जनताको जीवनसँग जोडिएको यो लाइफलाइन नेटवर्कलाई प्राथमिकतामा राख्नु भयको थियो। उहा सरकारबाट बाहिर आयपछी यो कुरा पूर्णबिराम लाग्यो।

जीवन बचाउने माध्यम
कोटबाडा विमानस्थल सञ्चालनमा आउनु कालिकोटका जनताका लागि जीवन बचाउने माध्यम बन्न सक्छ। विशेषगरी, निम्न अवस्थामा यसको आवश्यकता झनै टड्कारो देखिन्छ:
* गर्भवती महिलाको उद्धार: दुर्गम क्षेत्रमा सुत्केरी हुन नसकेर ज्यान जोखिममा परेका गर्भवती महिलाहरूलाई तत्काल ठूला अस्पतालमा पुर्‍याउन हवाई सेवा एक मात्र विकल्प हो।
* गम्भीर बिरामीहरू: क्यान्सर, मुटु रोग, मृगौला रोगजस्ता गम्भीर बिरामीहरूलाई समयमै उपचारका लागि काठमाडौँ वा अन्य सुविधा सम्पन्न शहरहरूमा लैजानका लागि विमानस्थल आवश्यक छ।
* पहाडबाट खसेर घाइते भएकाहरू: दैनिक जीवनयापनका क्रममा भिरपाखामा काम गर्दा लडेर गम्भीर घाइते हुनेहरूको सङ्ख्या कालिकोटमा ठूलो छ। यस्ता घाइतेहरूलाई तत्काल उद्धार गर्न हवाई सेवाको विकल्प छैन।
* सडक दुर्घटनाका घाइतेहरू: पछिल्लो समय सडक सञ्जाल विस्तार भएसँगै सडक दुर्घटनाहरू पनि बढेका छन्। गम्भीर घाइतेहरूलाई तत्काल अस्पताल पुर्‍याउन विमानस्थलको ठूलो भूमिका हुन्छ। हामी कालिकोटको एउटा सामान्य गाउँको दृश्य संझौ, जहाँका मानिसहरू दैनिक जीवनयापनका लागि भिरपाखामा निर्भर छन्।

राजनीतिक इच्छाशक्तिको अभाव र जनताका अधुरा सपना
विमानस्थल निर्माण सम्पन्न भए पनि यसको सञ्चालनमा ढिलाइ हुनु दुःखद पक्ष हो। वर्तमान नेताहरूले चुनावका बेला ठूला-ठूला आश्वासन दिए पनि जनताका आधारभूत आवश्यकता पूरा गर्न उदासीन देखिएका छन्। “जनताका लागि केही गर्छौँ” भन्ने नारा केवल भोट माग्ने माध्यम बनेको छ। यहाँ हामी चुनावी सभाको एउटा प्रतीकात्मक दृश्य देख्न सक्छौँ, जहाँ नेताहरूले जनतालाई आश्वासन दिइरहेका छन् तर झूटा प्रतिज्ञाहरू कहिले पनि पुरा भयनन।

कालिकोट जिल्लाका नेताहरुले पनिसबै जना एकजुट भै निरन्तर प्रयास गर्नु पर्छ। कालिकोटका जनताले अब झुटा चुनाबी आश्वासन होइन, कार्यरूपमा परिणत भएको विकास देख्न चाहन्छन्। कोटबाडा विमानस्थलको तत्काल सञ्चालनले मात्र दुर्गम कालिकोटका जनताले न्याय र सरकार भएको अनुभूति गर्न सक्नेछन्।

कोटबाडा विमानस्थल केवल एउटा पूर्वाधार मात्र होइन, यो कालिकोटका जनताको जीवन रेखा हो।

इ. तुलसी शाही